Zaangażowanie i konsekwencja (ciekawe eksperymenty)

Zaangażowanie i konsekwencjaZaangażowanie i konsekwencja – przytaczając ciekawy eksperyment Robert Cialdini pokazuje, w jak zaskakujący  sposób mogą przejawiać się te zjawiska

Najlepszym świadectwem rzeczywistych uczuć czy przekonań człowieka są nie jego słowa, lecz czyny. Obserwatorzy usiłujący wywnioskować, jakie są czyjeś przekonania, bardziej się skupiają na jego działaniach, niż słowach.

Psychologowie wykryli, że podobna prawidłowość obowiązuje też przy wnioskowaniu przez człowieka o jego własnych przekonaniach. Podstawowym źródłem informacji o własnych przekonaniach, postawach czy wartościach jest nasze własne zachowanie. Keep Reading →

Rytuały inicjacyjne (ciekawe eksperymenty)

Rytuały inicjacyjne

Robert B. Cialdini: Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka

Z jakimi zjawiskami psychicznymi mogą wiązać się rytuały inicjacyjne, prezentuje ciekawy eksperyment omówiony przez Roberta Cialdiniego

Dwaj młodzi badacze, Elliot Aronson i Judson Mills, postanowili sprawdzić, czy to prawda, że „ludzie bardziej sobie cenią coś, co uzyskali dzięki własnym, intensywnym wysiłkom, niż to, co przyszło im bez wysiłku”.

Tak się szczęśliwie złożyło, że do sprawdzenia tej hipotezy wybrali właśnie wymagającą wysiłku – bądź nie – inicjację do grupy.

Aronson i Mills stwierdzili, że młode kobiety, które musiały przejść przez kłopotliwą ceremonię, aby wejść do grupy dyskutującej na temat życia seksualnego, przekonały same siebie, iż grupa ta jest interesująca, a uczestnictwo w niej – wartościowe, mimo że autorzy poinstruowali pozostałych uczestników dyskusji, aby byli tak „nudni i bezsensowni, jak to tylko możliwe”. Keep Reading →

Radość mówienia (ciekawe eksperymenty)

Radość mówienia (ciekawe eksperymenty)

James W. Pennebaker, Joshua M. Smyth: Terapia przez pisanie

Jakie psychologiczne zjawiska wywołują radość mówienia? Ciekawy eksperyment na ten temat przywołuje książka Terapia przez pisanie Jamesa W. Pennebakera i Joshui M. Smytha

Na początku drogi zawodowej Jamie [James W. Pennebaker] zafascynował się trzema, pozornie niezwiązanymi z sobą zjawiskami: przyjemnością z mówienia, rolą wykrywania kłamstw i wpływem rozumienia samego siebie na relację umysł-ciało (a szczególnie na stan zdrowia i samopoczucie).

Połączenie tych obserwacji stało się podstawą intrygującej koncepcji, która może pomóc w wyjaśnianiu skutków utrzymywania informacji w tajemnicy oraz konfrontacji z doświadczeniami emocjonalnymi. Po ukończeniu studiów Jamie zaczął wykładać podstawy psychologii grupie 300 studentów pierwszego roku. Pewnego dnia podczas zajęć podzielił ich na małe zespoły złożone z ludzi, którzy nie znali się nawzajem. Osoby przydzielone do danej grupy miały ze sobą rozmawiać przez 15 minut na dowolny temat. Keep Reading →

O facecie z pistoletem i naturze lęku (ciekawe eksperymenty)

O facecie z pistoletem i naturze lękuRegularnie prowadzę warsztaty dla profesjonalnych terapeutów poświęcone leczeniu zaburzeń lękowych. Mam zwyczaj rozpoczynania zajęć rozbudowaną i pełną ozdobników wersją metafory wariografu, powszechnie przywoływanej w terapii akceptacji i zaangażowania. Zanim przywitam się z uczestnikami szkolenia i przedstawię, opowiadam im tę historię.

Pewnego dnia do mojego gabinetu wchodzi pewien człowiek – gość, o którym wiem, że zawsze dotrzymuje słowa, jeden z tych, którzy zawsze mówią to, co myślą, i robię to, co mówią. No więc wchodzi do mojego gabinetu z bronią w ręku i mówi:
– Słuchaj, Dave. Weź wszystkie meble, które masz tu w gabinecie, i wynieś je do poczekalni… A jeśli tego nie zrobisz, to cię zastrzelę! Keep Reading →

O poczuciu wyższości, narcyzmie kolektywnym i nacjonalizmie

O poczuciu wyższości, narcyzmie kolektywnym i nacjonalizmie

O poczuciu wyższości, narcyzmie kolektywnym i nacjonalizmie

Jednym z wymiarów tożsamości jest poczucie wyższości, czyli przekonanie, że grupa własna jest lepsza od innych. Teoria tożsamości społecznej zakłada, że takie przekonanie jest niemal automatyczną konsekwencją podziału świata społecznego na swoich i obcych w połączeniu z powszechną tendencją do dowartościowania siebie.

Krańcowe poczucie wyższości pozostaje charakterystyczne dla nacjonalizmu, a także narcyzmu kolektywnego. Agnieszka Golec de Zavala i współpracownicy zdefiniowali narcyzm kolektywny jako podbudowane silnymi emocjami, a nierealistyczne przekonanie o wielkości i wybitności własnej grupy, na przykład narodowej lub rasowej.

Keep Reading →

Jak polubić to, co przykre i nieuchronne (ciekawe eksperymenty)

Jak polubić to, co przykre i nieuchronne

Jak polubić to, co przykre i nieuchronne

Jak polubić to, co przykre i nieuchronne? Tłumaczy to fragment książki Elliota Aronsona

*

George Bernard Shaw cierpiał z powodu alkoholizmu swego ojca, lecz starał się tym nie przejmować. Kiedyś napisał: „Jeśli nie możesz się pozbyć rodzinnego upiora, możesz jeszcze kazać mu tańczyć”.

W pewnym sensie teoria dysonansu poznawczego opisuje, w jaki sposób zmuszają do tańca swoje upiory – jak próbują pogodzić się z nieprzyjemnymi faktami. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, które są zarówno przykre, jak i nieuchronne. Ludziom pozostaje wtedy jedynie poznawcze minimalizowaniem przykrości związanych z daną sytuacją.

Keep Reading →

Uzasadnianie okrucieństwa jako efekt redukcji dysonansu poznawczego (ciekawe eksperymenty)

Uzasadnianie okrucieństwa jako efekt redukcji dysonansu poznawczegoJak może wyglądać uzasadnianie okrucieństwa jako efekt redukcji dysonansu poznawczego wyjaśnia w swojej książce Elliot Aronson

*

Jeśli chcemy mierzyć zmianę postaw pod wpływem dysonansu poznawczego, musimy wiedzieć, jakie były te postawy przed zdarzeniem wzbudzającym dysonans. Taką postawę wzbudzili w swym eksperymencie Keith Davis i Edward Jones. Keep Reading →

Redukcja dysonansu podecyzyjnego (ciekawe eksperymenty)

Redukcja dysonansu podecyzyjnegoJak może się przejawiać redukcja dysonansu podecyzyjnego, pokazuje eksperyment przywołany przez Elliota Aronsona

*

Występując w roli ankietera przeprowadzającego badania rynku, Jack Brehm pokazał każdej z kilku kobiet osiem różnych urządzeń (opiekacze do chleba, elektryczny ekspres do kawy, ruszt do zapiekania kanapek itp.) i prosił o ocenę subiektywnej atrakcyjności każdego z nich. Każdej z kobiet mówiono, że w nagrodę otrzyma jeden z nich – i pozwalano jej wybrać jeden z dwóch produktów, które poprzednio uznały za równo atrakcyjne. Gdy już wybrała któreś urządzenie, pakowano je i wręczano jej. Po kilku minutach proszono osobę badaną, aby jeszcze raz oceniła te produkty.

Keep Reading →

Redukcja dysonansu a zachowania racjonalne (ciekawe eksperymenty)

Redukcja dysonansu a zachowania racjonalne Redukcja dysonansu a zachowania racjonalne – co łączy te zjawiska? Na to pytanie odpowiada Elliot Aronson.

*

Zachowanie mające na celu redukcję dysonansu określiłem jako „irracjonalne”. Rozumiem przez to, że często jest ono nieprzystosowawcze, w tym sensie, że może przeszkodzić człowiekowi w poznaniu ważnych faktów lub w znalezieniu rzeczywistych rozwiązań własnych problemów. Zarazem zachowanie takie służy pewnemu celowi, a mianowicie obronie ego: redukując dysonans, utrzymujemy dodatnie wyobrażenie o sobie samych – wyobrażenie, zgodnie z którym jesteśmy dobrymi, inteligentnymi czy wartościowymi ludźmi. I znowu, chociaż zachowanie służące obronie ego można uznać za użyteczne, to jednak może mieć ono katastroficzne konsekwencje.     Keep Reading →

Uprzedzenia wobec osób z nadwagą (ciekawe eksperymenty)

Uprzedzenia wobec osób z nadwagą

David G. Myers: Psychologia społeczna

Ciekawy eksperyment obrazujący uprzedzenia wobec osób z nadwagą opisuje David G. Myers

Psychologowie społeczni Mark Snyder i Julie Haugen poprosili 76 studentów z University of Minnesota o przeprowadzenie przyjacielskiej rozmowy z którąś z 76 wytypowanych do badania studentek. Przed rozmową pokazywali im zdjęcie, które w połowie przypadków przedstawiało osobę szczupłą, a w połowie otyłą. W rzeczywistości każdy badany rozmawiał z partnerką o normalnej tuszy. W jednym z etapów eksperymentu studenci otrzymali zadanie wyrobienia sobie na podstawie konwersacji zdania na temat cech osobowych kobiety po drugiej stronie aparatu.

Keep Reading →