Jeśli jednostka zajmie stanowisko w sposób publiczny, a więc dostępny świadomości innych, pojawia się w niej skłonność do dalszego podtrzymywania tego stanowiska, aby wyglądać w oczach innych na osobę konsekwentną. Przypomnijmy poprzednie rozważania o tym, jak pozytywną cechą jest konsekwencja, jak bardzo ta cecha wiąże się z racjonalnością, rzetelnością i solidnością, a jak bardzo osoba niekonsekwentna jest odrzucana jako ktoś niestały, niepewny i pozbawiony kręgosłupa. Nic więc dziwnego, że ludzie starają się unikać wrażenia, że brak im konsekwencji. Dla zachowania choćby jej pozorów, im bardziej upublicznione jest jakieś ich stanowisko, tym bardziej są skłonni się go trzymać. Keep Reading →
Zaangażowanie i konsekwencja (ciekawe eksperymenty)
Najlepszym świadectwem rzeczywistych uczuć czy przekonań człowieka są nie jego słowa, lecz czyny. Obserwatorzy usiłujący wywnioskować, jakie są czyjeś przekonania, bardziej się skupiają na jego działaniach, niż słowach. Psychologowie wykryli, że podobna prawidłowość obowiązuje też przy wnioskowaniu przez człowieka o jego własnych przekonaniach. Podstawowym źródłem informacji o własnych przekonaniach, postawach czy wartościach jest nasze własne zachowanie. Keep Reading →
Rytuały inicjacyjne (ciekawe eksperymenty)
Robert B. Cialdini: Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka
Dwaj młodzi badacze, Elliot Aronson i Judson Mills, postanowili sprawdzić, czy to prawda, że „ludzie bardziej sobie cenią coś, co uzyskali dzięki własnym, intensywnym wysiłkom, niż to, co przyszło im bez wysiłku”. Tak się szczęśliwie złożyło, że do sprawdzenia tej hipotezy wybrali właśnie wymagającą wysiłku – bądź nie – inicjację do grupy. Aronson i Mills stwierdzili, że młode kobiety, które musiały przejść przez kłopotliwą ceremonię, aby wejść do grupy dyskutującej na temat życia seksualnego, przekonały same siebie, iż grupa ta jest interesująca, a uczestnictwo w niej – wartościowe, mimo że autorzy poinstruowali pozostałych uczestników dyskusji, aby byli tak „nudni i bezsensowni, jak to tylko możliwe”. Studentki, które musiały przejść jedynie łatwą inicjację lub nie zostały w ogóle poddane zabiegom inicjacyjnym, były w swoich sądach na temat grupy realistyczne i – zgodnie z prawdą – uważały ją za zbiorowisko nudziarzy. Keep Reading →
Technika odmowa-wycofanie / technika drzwiami w twarz
Technika drzwi zatrzaśniętych przed nosem (door-in-the face technique) – technika wywoływania uległości polegająca na wysuwaniu bardzo znaczącego wstępnego żądania, które na pewno zostanie odrzucone, a potem mniej znaczącego żądania. Została przedstawiona w 1975 przez amerykańskiego psychologa społecznego Roberta Beno Cialdiniego (ur. 1945) i jego kolegów. Przeprowadzili oni eksperyment, w którym studentów na kampusie proszono o to, by przez następne dwa lata pracowali po dwie godziny tygodniowo jako wolontariusze-opiekunowie w domu poprawczym. Nikt się nie zgodził, ale kiedy ich zapytano, czy byliby skłonni jednorazowo towarzyszyć grupie młodocianych z domu poprawczego podczas wycieczki do zoo, przystało na to 50%, w porównaniu z 17% wśród tych, którzy usłyszeli tylko tę drugą, mniejszą prośbę. Inaczej technika „odmowa, a potem wycofanie”. Zob. też technika stopy w drzwiach, technika nisko rzuconej piłki. CS 743.
Reguła wzajemności
Reguła wzajemności – jedna z najbardziej rozpowszechnionych reguł postępowania w znanych nam kulturach. Wymaga ona od człowieka, by za otrzymane od kogoś dobro odwdzięczył się w podobny sposób. CWW 73.
Reguła wzajemności – sprawia, że czujemy się zobligowani do odwzajemniania wyświadczonych nam przysług. CMW 16. Keep Reading →
Robert B. Cialdini, Steve J. Martin, Noah J. Goldstein: Mała wielka zmiana. Jak skutecznie wywierać wpływ
Już w swoich wcześniejszych publikacjach Robert B. Cialdini wielokrotnie podkreślał, że żyjemy w niesłychanie skomplikowanym otoczeniu, zapewne najbardziej złożonym i najszybciej się zmieniającym w dziejach ludzkości i żeby sobie z tym poradzić, musimy „chodzić na skróty”. Oznacza to, że z konieczności coraz częściej kierujemy się tzw. utrwalonymi wzorcami reakcji, czyli różnymi automatycznymi, mechanicznymi, stereotypowymi odruchami, co odbywa się kosztem przemyślanego (kontrolowanego) przetwarzania informacji i podejmowania na jego podstawie racjonalnych decyzji, dotyczących naszego życia. Jak przekonuje Cialdini, nie mamy na to ani czasu, ani energii, ani sposobności. Co więcej, wszystko wskazuje na to, że nasze uzależnienie od wskaźników automatycznie sterujących naszym zachowaniem będzie – w miarę wzrostu liczby i stopnia złożoności atakujących nas bodźców – w przyszłości sukcesywnie rosnąć. Keep Reading →
Robert B. Cialdini: Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka
Robert B. Cialdini: Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka
Książka Wywieranie wpływu na ludzi łączy dwie cnoty, którym rzadko udaje się iść w parze: naukową rzetelność z jednej strony, żywość i lekkość narracji – z drugiej. Czytelnik znajdzie w niej przejrzysty opis mechanizmów, dzięki którym jednym ludziom udaje się nakłonić innych do uległości, przedstawionych bez długich, naukowo brzmiących słów.
Jak nakłonić innego człowieka do zmiany sposobu postępowania? Do podjęcia lub zmiany decyzji? Jak dokonać tego, by takiej zmiany sam zapragnął? Jak obronić się przed niepożądanym wpływem innych ludzi na nasze decyzje? Jak uniknąć sytuacji, w których dopiero po czasie orientujemy się, że oto (znów) ktoś nas naciągnął na coś, na co wcale nie mieliśmy ochoty? Keep Reading →
Robert Cialdini: Pre-swazja. Jak w pełni wykorzystać techniki wpływu społecznego
Pre-swazja polega na tworzeniu warunków i oddziaływań poprzedzających perswazję w ramach reguł wpływu społecznego. Poprzedzanie wywołuje zmianę umysłowego nastawienia odbiorcy, zwiększając szanse, że zachowa się on zgodnie z zamiarem nadawcy komunikatu.
Reguły wpływu społecznego nie działają w izolacji względem tego, co je poprzedza i na jaki grunt w umyśle odbiorcy natrafiają związane z nimi oddziaływania. Neologizm pre-swazja akcentuje celowe wywoływanie różnego rodzaju stanów umysłowych i warunków zewnętrznych, tworzonych wcześniej po to, aby późniejsze procesy perswazyjne przebiegały zgodnie z zamiarami nadawcy. Keep Reading →