Obserwacyjna samokontrola zachowania (self-monitoring)

Czym jest obserwacyjna samokontrola zachowania?

Cechą osobowości, która została najgruntowniej przebadana w związku z autoprezentacją, jest obserwacyjna samokontrola zachowania. Według Marka Snydera, który stworzył to pojęcie i opracował Skalę Obserwacyjnej Samokontroli Zachowania, osoba o wysokich wynikach w tej skali „pragnie dostosować się do wymogów społecznych i jest szczególnie wyczulona na mimikę oraz autoprezentację innych osób w sytuacjach społecznych, i kieruje się tymi wskazówkami, by obserwować i kontrolować własną autoprezentację”. LWW 78.

Wypisy z literatury psychologicznej

Mimo że czasami ludzie świadomie myślą o tym, jak są postrzegani przez otoczenie, częściej śledzą wywierane przez siebie wrażenie na poziomie nieświadomym czy przeduwagowym. W niektórych wypadkach są jednak nieświadomi wywieranego wrażenia, całkowicie nie zdając sobie sprawy, jak są spostrzegani, a nawet nie są świadomi faktu, że inni kształtują sobie jakieś wyobrażenie na ich temat. Osoby wykazujące wysoką samoświadomość publiczną mają szczególną skłonność do kontrolowania prezentowanego przez siebie wizerunku. Motywacja do manipulowania wrażeniem zależy od stopnia, w jakim: (a) jednostka przekonana jest, że wywarte przez nią wrażenie wpłynie na regulacje jej celów, (b) cele te są ważne, wartościowe lub z innego powodu pożądane i (c) istnieje rozbieżność między wizerunkiem, który chciałaby zaprezentować, a wrażeniem, które we własnym mniemaniu wywarła. Chociaż troska o wywierane wrażenie wpływa na bardzo wiele zachowań, ludzie nie zawsze zdają sobie z tego sprawę. W niektórych wypadkach autoprezentacja zachodzi „automatycznie”, w innych zaś ludzie nie są świadomie, dlaczego zachowują się tak, a nie inaczej. Osoby uzyskujące wysokie wyniki w Skali Obserwacyjnej Samokontroli Zachowania są szczególnie skłonne do manipulowania swoim publicznym wizerunkiem. LWW 81.