Terytorializm (territoriality)

Co to jest terytorializm?

Terytorializm (territoriality) – zachowanie określonych gatunków zwierząt polegające na znaczeniu i/lub obronie własnego terytorium przed innymi przedstawicielami tego samego gatunku. CS 771.    

Wypisy z literatury psychologicznej

Terytorium jest to pojęcie o znaczeniu podobnym do strefy indywidualnej. Oznacza przestrzeń, którą uznaliśmy za własną i w której czujemy się bezpiecznie. Na swoim terytorium możesz się odprężyć i nie martwić, że ktoś będzie stale próbował dostać się na nie. Twoim terytorium może być twój dom, twoje biuro, twoje ulubione krzesło czy – na kilka godzin – miejsce na plaży, gdzie rozkładasz swój ręcznik. Instynkt każący wyznaczyć swoje terytorium oraz go bronić jest powszechny wśród zwierząt i człowiek nie stanowi pod tym względem wyjątku. Poczynając od gangów ulicznych, a kończąc na całych narodach, ludzie reagują bardzo żywiołowo, kiedy ktoś zajmuje ich terytorium. SKP 69.

Proksemika to nauka badająca, co komunikują ludzie poprzez sposób wykorzystania przestrzeni. Odległość, w jakiej znajdujesz się od rozmówcy, ustawienie mebli w twoim mieszkaniu i reakcja na osobę wchodzącą na twoje terytorium są ważnymi komunikatami niewerbalnymi. SKP 67.

Taśma z zachowaniem obrony własnego terytorium  (czujność, grożenie, atak i walka) jest aktywizowana przez pojawienie się innego osobnika tego samego gatunku na własnym terytorium zwierzęcia. To logiczne. A jednak w całym tym systemie jest jeden szkopuł – czynnikiem aktywizującym tę sekwencję zachowań nie jest sam rywal, lecz tylko jedna jego cecha – wyzwalacz całego mechanizmu. Często jest to tylko jedna z bardzo wielu cech nadchodzącego intruza – na przykład określony kolor, jak u samców drozda. Doświadczenia etologów wykazały, że samiec drozda kieruje zajadły atak na kłębek czerwonych piór (które samce drozda maja na piersi) i zachowuje się tak, jakby ów kłębek był całym rywalem, a jednocześnie pozostaje całkowicie obojętny na całego (wypchanego) drozda, jeżeli jest on pozbawiony owej charakterystycznej kępki czerwonych piór. CWW 17.

Odkąd nasi przodkowie przekroczyli Rubikon i stali się istotami tworzącymi kulturę kumulatywną, ich geny zaczęły koewulować z innowacjami kulturowymi. Co najmniej część tych innowacji łączyła się z oznaczaniem członków społeczności moralnej, zwiększeniem spójności grup, tłumieniem agresji i zjawiska jazdy na gapę w obrębie poszczególnych grup, a także z obroną terytorium zajmowanego przez daną społeczność. HPU 282.

Zarówno Żydzi, jak i Arabowie utrzymują, że w obustronnych stosunkach kieruje nimi wyłącznie dążenie do zapewnienia sobie poczucia bezpieczeństwa i obrony zajmowanych terytoriów, podczas gdy druga strona  usiłuje ich wytępić i wypędzać z własnego kraju. MPS 648.