Wzmocnienie pozytywne (positive reinforcement)
Czym jest wzmocnienie pozytywne?
Wzmocnienie pozytywne (positive reinforcement) – konsekwencja polegająca na tym, że pojawieniu się zachowania z otoczenia dodaje się coś pożądanego lub pozytywnego, skutkująca wzmożeniem tego zachowania w przyszłości. BWD 182.
Wzmocnienie pozytywne – bodziec prezentowany po reakcji i zwiększający prawdopodobieństwo ponownego jej wystąpienia. PKK II 134.
Wzmocnienie pozytywne to bezpośrednie dodanie bodźca, który – jeśli jest zależny od zachowania – zwiększa jego częstość w przyszłości. We wzmocnieniu pozytywnym po pojawieniu się zachowania następuje coś pożądanego, co będzie sprzyjało jego ponownemu pojawieniu się. Przykładem takiego wzmocnienia może być przybicie piątki, udzielenie pochwały ustnej „dobra robota!” czy przyznanie punktów – czyli strategie podobne do tych, jakie stosują nauczyciele wobec uczniów, aby wzmacniać właściwa zachowania podczas lekcji. BWD 42.
Wypisy z literatury psychologicznej
Wzmocnienie (reinforcement) – dodanie lub usunięcie czegoś z otoczenia skutkujące wzmożeniem zachowania. BWD 182.
Wzmocnienie negatywne – usunięcie nieprzyjemnego, czyli awersyjnego bodźca, zbieżne z określonym zachowaniem (por. kara). PKK II 135.
Czynnik wzmacniający – stan (polegający albo na prezentacji, albo na usunięciu bodźca), który następuje po reakcji i zwiększa siłę tej reakcji. PKK II 134.
Czynnikiem wzmacniającym nazywamy to, co następuje po wystąpieniu zachowania i zwiększa prawdopodobieństwo ponownego pojawienia się tego zachowania w przyszłości. Innymi słowy, czynnik wzmacniający to rodzaj konsekwencji, która sprzyja spotęgowaniu danego zachowania. Myśl o wzmacnianiu jak o mechanizmie funkcjonującym w sposób zbliżony do nagrody. Gdy nagradzasz dziecko lodami po tym, jak posprząta swój pokój, robisz to dlatego, że podoba ci się zachowanie polegające na sprzątaniu pokoju i chciałbyś oglądać je częściej. BWD 40.
Wzmocnienie jest jednym z fundamentów zmiany zachowania. Niemal wszystkie nasz interakcje z innymi ludźmi i codzienne czynności powodowane są naturalnymi reakcjami na czynniki wzmacniające, które występują w naszym otoczeniu. Wzmocnienie negatywne pozwala nam uniknąć niechcianych zadań lub czynności – albo uciec przed nimi – poprzez zaangażowanie się w określone zachowanie, wzmocnienie pozytywne zaś polega na uzyskiwaniu dostępu do pewnych zadań czy działań również poprzez pewne określone zachowania. BWD 59.
Kara jest całkowitym przeciwieństwem wzmocnienia – to strategia, której używamy, kiedy chcemy zmniejszyć prawdopodobieństwo ponownego wystąpienia danego zachowania. BWD 60.
Chociaż w swobodnej rozmowie często mówimy o „nagrodzie”, Skinner preferował bardziej obiektywny termin czynnik wzmacniający. Terminem tym określał każdy bodziec, który następuje po reakcji i zwiększa jej siłę. Pokarm, pieniądze i seks dla większości ludzi pełnią tę funkcję, podobnie jak zainteresowanie, pochwała lub śmiech. Są to wszystko przykłady pozytywnego wzmocnienia, które, następując po danej reakcji, zwiększa jej siłę i sprawia, że jej ponowne wystąpienie staje się bardziej prawdopodobne. Oczywiście większość ludzi wie, co to jest pozytywne wzmocnienie, lecz mniej osób rozumie inny ważny sposób zwiększania siły reakcji sprawczych. Polega ono na wzmacnianiu zachowania przez usunięcie nieprzyjemnego, czyli awersyjnego, bodźca. Psycholodzy nazywają to wzmocnieniem negatywnym. (Słowo „negatywne” jest tu użyte w znaczeniu matematycznym: „odejmij” lub „usuń”, podczas gdy „pozytywne” znaczy „dodaj” „dodaj” lub „zastosuj”). Użycie „parasola” w celu uchronienia się przed zmoknięciem podczas ulewy jest więc zachowaniem wyuczonym i podtrzymywanym przez wzmocnienie negatywne. Innymi słowy, używasz parasola, żeby uniknąć nieprzyjemnego bodźca (zmoknięcia). Podobnie, kiedy kierowca zapina pas bezpieczeństwa, przykry dźwięk brzęczyka ustaje, dostarczając negatywnego wzmocnienia. Zapamiętaj, że to właśnie „odjęcie”, czyli usunięcie nieprzyjemnego bodźca stanowi negatywne wzmocnienie. PKK II 134-5.
Dodaj komentarz