Informacje szczegółowe
Autor: Alan Porter
Tytuł: Sigmund Freud w pigułce
Tytuł oryginału: Sigmund Freud. Knowledge in a nutshell
Przekład: Małgorzata Guzowska
Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN
Miejsce i data wydania: Warszawa 2021
Seria: Nauka w pigułce
Wymiary: 17x21cm
Liczba stron: 216
ISBN: 9788301219468
Kup książkę Sigmund Freud w pigułce w najniższej cenie
Spis treści
Wprowadzenie 7
1. Umysł, szaleństwo i psychiatria przed Freudem. 11
2. Freud – zoolog, neurolog i lekarz 29
3. Freud neurolog 43
4. Narodziny psychoanalizy 63
5. Opisy przypadków 79
6. Metodologia psychoanalizy. 103
7. Kluczowe koncepcje psychoanalityczne 121
8. Początki ruchu psychoanalitycznego 137
9. Konflikty i kontrowersje 157
10. Freud poza kliniką 177
11. Aktualna ocena Freuda i psychoanalizy 197
Słowniczek 208
Indeks 210
Ilustracje 214
O autorze 215
Sigmund Freud w pigułce, czyli niedyskretny urok psychoanalizy
Książka Sigmund Freud w pigułce Alana Portera to przystępne wprowadzenie do myśli jednego z najbardziej wpływowych twórców psychologii. Autor streszcza życiorys Zygmunta Freuda, opisuje węzłowe momenty jego naukowej kariery oraz wyjaśnia najważniejsze elementy freudowskiej (klasycznej) psychoanalizy. W sposób niezwykle zajmujący rysuje także historyczno-naukowy kontekst dla jego dokonań, wyborów życiowych i postaw.
Poza powszechnie znanymi faktami książka zawiera informacje, które wielu czytelników jego książek mogą zaskoczyć. Czy wiedzieliście, że młody Freud wykonywał sekcje setek węgorzy, badając ich układ rozrodczy? Że był zwolennikiem stosowania kokainy jako substancji przeciwbólowej i stymulującej? Że słuchał wykładów Franza Clemensa Brentano, a niedługo potem odrzucił myślenie filozoficzne jako jałowe? Że z powodu raka podniebienia i żuchwy przeszedł trzydzieści trzy operacje, a przez kilkanaście ostatnich życia towarzyszył mu nieustanny ból (do końca jednak nie zrezygnował z palenia cygar)?
Przede wszystkim jednak autor skupia się na kluczowych założeniach teorii Freuda, takich jak procesy nieświadome, opór, wyparcie, libido czy mechanizmy obronne. Oczywiście omawia też koncepcję rozwoju psychoseksualnego i jego wpływ na kształtowanie osobowości – czyli te aspekty myśli Freuda, które od początku budziły największe kontrowersje. Obrazowo tłumaczy także podstawowe założenia dwóch głównych modeli topograficznych dotyczących struktury umysłu, czyli komplementarne podziały tej struktury na (1) nieświadomość, przedświadomość i świadomość oraz (2) id, ego i superego, które twórca psychoanalizy opracowywał i korygował właściwie przez całe swoje twórcze życie.
Porter zręcznie podsumowuje złożone teorie Freuda, unikając nadmiernego żargonu naukowego, co czyni książkę przystępną zarówno dla laików, jak i osób zaznajomionych z psychologią. Znajdują się w niej również przykłady praktycznego zastosowania teorii Freuda, takie jak analiza marzeń sennych, wyjaśnianie ludzkich zachowań poprzez konflikt wewnętrzny, słynne studia przypadków (m.in. Człowieka Wilka i Człowieka Szczura) oraz psychoanalityczna biografia Leonarda da Vinci.
Z książki dowiemy się ponadto, jakie były dalsze losy myśli psychoanalitycznej oraz poznamy krytykę – czasami bezpardonową – z jaką spotkały się nie tylko Freudowskie koncepcje, ale i osobiście sam Freud. Simone de Beauvoir na przykład zarzucała jego pracom jawny seksizm, Karl Popper i Ernest Gellner przekonywali, że psychoanaliza nie jest nauką, a Frederick Crews podał w wątpliwość rzetelność freudowskich opisów przypadków i zasugerował, że Freud był uzależniony od kokainy i swoje teorie rozwijał po prostu na haju.
Autor nie stroni od kontrowersyjnych kwestii, przedstawiając Freuda jako postać z jednej strony genialną, z drugiej budzącą sprzeczne opinie. W sposób zwięzły i rzeczowy pokazuje, jak jego prace wpłynęły na rozwój psychoanalizy oraz ukształtowały współczesne rozumienie psychiki człowieka. Na koniec zaś trzeźwo podsumowuje: „Osiemdziesiąt lat po jego śmierci jego prace nadal mają potencjał, by szokować i stawiać wyzwania przed kolejnymi pokoleniami”. W pełni się z tym zgadzam.
Sigmund Freud w pigułce to idealna książka dla tych, którzy chcą szybko zapoznać się z kluczowymi elementami freudowskiego dorobku, zyskując jednocześnie perspektywę na jego znaczenie w historii psychologii. Jej lektura przyda się także tym, którzy chcieliby odświeżyć lub uporządkować swoją wiedzę na temat klasycznej psychoanalizy.
Książka ukazała się w znakomitej serii Nauka w pigułce – w oryginale Knowledge in a nutshell – której przyswojenie polskiemu czytelnikowi zawdzięczamy inicjatywie Wydawnictwa Naukowego PWN.
Grzegorz Tomicki
Wprowadzenie
Sam Freud, oceniając własne dokonania życiowe, wskazał na znaczenie odkrycia metody umożliwiającej ujawnienie niedostępnych w inny sposób, nieświadomych elementów naszego życia psychicznego. Obmyślił skuteczną terapię dla takich zaburzeń, jak histeria i nerwice natręctw, był też twórcą nowego naukowego podejścia w psychologii. Metodę, terapię i naukę Freud łącznie określił mianem „psychoanalizy”
Od opracowania przez Freuda psychoanalizy i opublikowania w 1900 roku pracy Objaśnianie marzeń sennych (którą uważał za swoje arcydzieło), koncepcje nieświadomości, freudowskiej pomyłki, id, ego i superego oraz wielu innych pojęć wprowadzonych w jego pismach na dobre weszły do języka potocznego. Chociaż nasze powszednie rozumienie tych pojęć może nie odpowiadać w pełni temu, jak używał ich sam Freud, nie da się zaprzeczyć, że psychoanaliza wywarła ogromny wpływ na to, jak o sobie myślimy.
Wpływ Freuda jest przez wielu doceniany za dostrzeżenie, że nasza samowiedza jest ograniczona, i za zachęcanie do zgłębiania podstawowych motywów z uwagą i pewną dozą podejrzliwości. Inni uważają, że teorie Freuda przyniosły niekorzystne skutki, napędzając rozwój kultury nadmiernego zaabsorbowania sobą, promując nieskuteczną terapię, która pochłania mnóstwo pieniędzy i czasu, a także zachęcając do powątpiewania w doniesienia o przypadkach wykorzystania seksualnego i wzmacniając patriarchalną perspektywę, definiującą kobiecość przez pryzmat braku członka.
Alan Porter: Sigmund Freud w pigułce
Od autora
W tej krótkiej książce niemożliwe jest rzetelne odniesienie się do tak bogatego piśmiennictwa. Dlatego zdecydowałem się podejść do sprawy w sposób wysoce selektywny. Przedstawię przewodnik po pracach Freuda, wprowadzając kluczowe koncepcje i umieszczając je w kontekście naukowym oraz historycznym, zanim przejdę do rozwoju psychoanalizy jako instytucji – i wreszcie przedstawię część krytyki, jaka spłynęła na teorie Freuda.
Nie da się uniknąć potraktowania kilku ważnych zagadnień mniej wnikliwie, niż bym sobie tego życzył, lub wręcz całkowitego ich pominięcia. Zachęcam zainteresowanego czytelnika do sięgnięcia do prac samego Freuda oraz do opracowań poświęconych jego działalności i osobie, i do potraktowania tej książki jako mapy pozwalającej rozeznać się w bogatym i fascynującym piśmiennictwie. Niezależnie od tego, czy lubimy Freuda, czy go nienawidzimy, nic nie wskazuje, aby jego myśl miała odejść w zapomnienie.
Alan Porter
Polecane książki
- Sigmund Freud: Poza zasadą przyjemności
- Sigmund Freud: Kultura jako źródło cierpień
- Inne książki Sigmunda Freuda
