Heurystyka zakotwiczenia-dostosowania (anchoring-adjustment heuristic)

Czym jest heurystyka zakotwiczenia-dostosowania?

Heurystyka zakotwiczenia-dostosowania (anchoring-adjustment heuristic) – ocena jakiejś wartości (liczby przypadków, częstości, prawdopodobieństwa) na podstawie punktu wyjścia w postaci jakiejś łatwo dostępnej liczby modyfikowanej stosownie do kontekstu i posiadanej wiedzy; modyfikacja jest zwykle niewystarczająca, a sąd przesunięty w kierunku owej pierwszej liczby (zakotwiczenia). WPS 534-535.

Heurystyka zakotwiczenia-dostosowania polega na tym, że oceniając jakąś wartość liczbową liczbę przypadków, częstość, prawdopodobieństwo, obieramy za punkt wyjścia, na przykład podawaną przez innych, liczbę, a następnie modyfikujemy ją stosownie do kontekstu i swojej wiedzy. Modyfikacja jednak jest zwykle niewystarczająca i sąd zostaje przesunięty w kierunku owej pierwszej liczby, która ogranicza jego zakres, tak jak kotwica ogranicza zakres ruchów statku, który ją zarzucił. WPS 90.

Konteksty

Heurystyki wydawania sądów – uproszczone reguły wnioskowania. Ludzie automatycznie i bezwiednie posługują się nimi po to, aby wydawać szybkie sądy. Stosowanie heurystyk często prowadzi do wystąpienia błędów poznawczych.
Heurystyki wydawania sądów zostały nazwane i opisane przez Amosa Tversky’ego i Daniela Kahnemana na podstawie wielu badań eksperymentalnych prowadzonych w latach 70. XX wieku[1]. Wyróżnia się trzy główne heurystyki:
– Heurystyka dostępności − uproszczona metoda wnioskowania polegająca na przypisywaniu większego prawdopodobieństwa zdarzeniom, które łatwiej przywołać do świadomości i są bardziej nacechowane emocjonalnie.
– Heurystyka reprezentatywności − uproszczona metoda wnioskowania polegająca na dokonywaniu klasyfikacji na podstawie częściowego podobieństwa do przypadku typowego, charakterystycznego, reprezentatywnego, który już znamy.
– Heurystyka zakotwiczenia i dostosowania (również zakotwiczenie i dostosowanie) − uproszczona metoda wnioskowania polegająca na oparciu się (zakotwiczeniu) na jakiejś informacji, a następnie zmodyfikowaniu jej (dostosowaniu się do niej) w celu uzyskania odpowiedzi na pytanie lub wydania sądu. Wikipedia.

Heurystyka (heuristic) – doraźna procedura lub zasada ogólna w podejmowaniu decyzji, formułowaniu osądów lub rozwiązywaniu problemów, bez stosowania algorytmu czy wyczerpującego porównania wszystkich dostępnych możliwości, niegwarantująca zatem osiągnięcia prawidłowego lub optymalnego efektu. Historia pojęcia sięga prac amerykańskiego ekonomisty i teoretyka procesów podejmowania decyzji Herberta Alexandra Simona (1916-2001), który w 1957 zasugerował, że ludzie podejmujący decyzje, charakteryzujący się ograniczoną racjonalnością, stosują takie procedury, kiedy pełne sprawdzenie wszystkich dostępnych możliwości jest niewykonalne. Pojęcie wprowadzone do psychologii na początku lat 70. XX wieku przez izraelskich psychologów Amosa Tversky’ego (1937-1996) i Daniela Kahnemana (ur. 1934). Zidentyfikowali oni na wstępie najważniejsze heurystyki, którymi są heurystyka zakotwiczenia i dostosowania, heurystyka dostępności oraz heurystyka reprezentatywności. Inaczej heurystyka poznawcza. CS 247.