Informacje szczegółowe
Autor: Elliot Aronson
Tytuł: Człowiek istota społeczna
Tytuł oryginału: The Social Animal
Tłumaczenie: Józef Radzicki
Wydawnictwo: Wydawnictwo Naukowe PWN
Miejsce i data wydania: Warszawa 2012
Liczba stron: 438
ISBN: 978-83-01-15786-1
Kup książkę w najniższej cenie
Człowiek istota społeczna, czyli jednostka a społeczeństwo
Elliot Aronson w swojej książce Człowiek istota społeczna bada kluczowe aspekty ludzkiej natury w kontekście funkcjonowania w grupach i społeczeństwie. Książka ta jest jednym z najważniejszych dzieł psychologii społecznej, ponieważ kompleksowo analizuje interakcje międzyludzkie, a także wpływ otoczenia na zachowania jednostki.
Struktura i główne tematy książki
Aronson przybliża szeroki wachlarz tematów z psychologii społecznej, takich jak:
- Konformizm – tendencja do dopasowywania się do opinii i zachowań grupy, często wbrew własnym przekonaniom, ze względu na potrzebę akceptacji i przynależności.
- Dysonans poznawczy – jeden z najsłynniejszych koncepcji Aronsona, który odnosi się do nieprzyjemnego stanu emocjonalnego, wynikającego z konfliktu pomiędzy naszymi przekonaniami a naszymi działaniami. Aby zmniejszyć ten dysonans, ludzie często zmieniają swoje przekonania lub dostosowują swoje postępowanie.
- Perswazja – Aronson bada mechanizmy, które wpływają na to, jak inni próbują nas przekonać do zmiany naszych poglądów i decyzji.
- Agresja i altruizm – autor analizuje zarówno ciemniejsze strony ludzkiej natury, jak agresję, jak i te pozytywne, jak altruizm, ukazując motywacje stojące za każdym z tych zachowań.
Zrozumienie ludzkiej natury
W książce Aronson kładzie nacisk na to, że wiele zachowań ludzi nie jest wynikiem indywidualnych cech osobowości, lecz kontekstu społecznego, w jakim się znajdują. Ilustruje to przykładami z życia codziennego, eksperymentów psychologicznych i badań. Jego podejście pokazuje, jak bardzo nasze zachowanie zależy od sytuacji oraz presji społecznej, co pozwala czytelnikowi lepiej zrozumieć mechanizmy rządzące naszymi interakcjami.
Przykłady badań
W książce Aronson odnosi się do słynnych eksperymentów psychologicznych, takich jak:
- Eksperyment Ascha dotyczący konformizmu, w którym ludzie dostosowywali swoje odpowiedzi do grupy, nawet gdy były one błędne.
- Eksperyment Milgrama dotyczący posłuszeństwa wobec autorytetów, który ukazuje, jak łatwo ludzie są skłonni wykonywać rozkazy, nawet jeśli prowadzą one do krzywdy innych.
Wnioski dla współczesnego społeczeństwa
Elliot Aronson w Człowiek istota społeczna pokazuje, że jesteśmy istotami wysoce społecznymi, które potrzebują akceptacji i przynależności. Jego badania nad dysonansem poznawczym, konformizmem i wpływem społecznym stanowią istotne narzędzie do zrozumienia dzisiejszych problemów społecznych, takich jak manipulacje polityczne, fake newsy czy rosnąca polaryzacja społeczna. Autor wskazuje, że zrozumienie mechanizmów wpływających na nasze zachowania może pomóc w budowaniu bardziej świadomego i odpowiedzialnego społeczeństwa.
Książka Człowiek istota społeczna to lektura obowiązkowa dla wszystkich zainteresowanych psychologią, socjologią oraz kwestiami interakcji międzyludzkich. Aronson, w przystępny sposób, prezentuje skomplikowane zagadnienia psychologiczne, co sprawia, że jest ona atrakcyjna zarówno dla studentów, jak i szerokiego grona czytelników.
Okiem krytyka
Człowiek istota społeczna Eliota Aronsona to jedna z najbardziej znanych i cenionych książek psychologicznych wszech czasów. Najzupełniej słusznie. W przystępnej, a jednocześnie pogłębionej formie zostały w niej wyłożone najważniejsze problemy nie tylko psychologii społecznej jako nauki, ale także naszego codziennego życia społecznego. Jeśli w swojej domowej biblioteczce macie dziesiątki książek psychologicznych, bez tej jednej będzie ona niepełna. Jeśli nie macie żadnej, ta jedna starczy wam za dziesiątki innych.
dr Grzegorz Tomicki
Od autora
Celem tej książki jest ukazanie bez osłonek (choć czynię to z pewnym niepokojem), jakie znaczenie mogą mieć badania z zakresu psychologii społecznej w odniesieniu do niektórych problemów dręczących współczesne społeczeństwo. Większość danych omawianych w tym tomie oparto na wynikach eksperymentów, natomiast większość ilustracji i przykładów zaczerpnąłem z problemów społecznych aktualnie występujących w Stanach Zjednoczonych – takich, jak uprzedzenia, propaganda, wojna, alienacja, agresja, zamieszki i wstrząsy polityczne.
Ta dwoistość odzwierciedla dwa moje osobiste przeświadczenia – przeświadczenia, które troskliwie pielęgnuję. Pierwsze – że metoda eksperymentalna jest najlepszym sposobem zrozumienia złożonego zjawiska. Jest truizmem w nauce stwierdzenie, że jedyna droga wiodąca do prawdziwego poznania świata polega na odtworzeniu go – innymi słowy, aby naprawdę zrozumieć, „co powoduje co”, nie – możemy ograniczać się do samej tylko obserwacji, lecz musimy wytworzyć pierwsze „co”, jeśli chcemy być pewni, że naprawdę spowodowało ono drugie „co”.
Zgodnie z drugim moim przeświadczeniem, jedynym sposobem zdobycia pewności, że związki przyczynowe odkryte w laboratorium są prawdziwe, jest przeniesienie ich z laboratorium do świata realnego. Tak więc, jako naukowiec, lubię pracować w laboratorium; jednakże jako obywatel lubię także mieć okna, przez które mogę wyjrzeć na świat. Okna, oczywiście, funkcjonują w obu kierunkach: często hipotezy wyprowadzamy właśnie z życia codziennego. Najlepiej można sprawdzać te hipotezy w sterylnych warunkach laboratorium; aby zaś uchronić nasze idee od wyjałowienia, staramy się nasze odkrycia laboratoryjne „wyprowadzać” z powrotem przez to okno na zewnątrz, aby przekonać się, czy dadzą się one utrzymać w świecie rzeczywistym.
Elliot Aronson