
Na skróty
Czym jest terapia poznawcza uzależnień?
Terapia poznawcza uzależnień autorstwa Aarona T. Becka, Freda D. Wrighta, Cory’ego F. Newmana i Bruce’a S. Liese to niezwykle ważna pozycja w dziedzinie psychoterapii, która prezentuje podejście oparte na terapii poznawczo-behawioralnej (CBT) do pracy z osobami uzależnionymi. Książka ta jest nie tylko teoretycznym wprowadzeniem do terapii uzależnień, ale także praktycznym przewodnikiem dla terapeutów, oferującym liczne strategie i narzędzia, które mogą być wykorzystywane w pracy z pacjentami.
Kluczowe założenia terapii poznawczej uzależnień
Podstawą terapii poznawczej uzależnień jest założenie, że myśli, emocje i zachowania są ze sobą ściśle powiązane. U osób uzależnionych destrukcyjne wzorce myślenia (takie jak przekonania o braku kontroli czy bezradność) mogą prowadzić do niezdrowych zachowań, takich jak sięganie po substancje psychoaktywne czy angażowanie się w inne szkodliwe formy uzależnienia. Celem terapii poznawczej jest zidentyfikowanie i zmiana tych dysfunkcyjnych myśli, co ma prowadzić do bardziej adaptacyjnych sposobów radzenia sobie z trudnościami.
Praktyczne techniki stosowane w terapii
Autorzy książki przedstawiają liczne techniki, które terapeuci mogą stosować w pracy z osobami uzależnionymi. Należą do nich m.in. techniki restrukturyzacji poznawczej, które pomagają pacjentom w identyfikacji i zmianie irracjonalnych myśli oraz automatycznych przekonań. Inną ważną strategią jest nauka rozpoznawania i radzenia sobie z wyzwalaczami, które mogą prowadzić do nawrotów. Książka kładzie także duży nacisk na rozwijanie umiejętności radzenia sobie ze stresem i negatywnymi emocjami, które często są głównymi czynnikami prowadzącymi do uzależnień.
Integracja terapii z leczeniem uzależnień
Co ważne, terapia poznawcza uzależnień nie ogranicza się jedynie do pracy nad myślami i emocjami pacjentów. Autorzy podkreślają znaczenie holistycznego podejścia do leczenia, które obejmuje również pracę nad zachowaniami pacjenta, jego relacjami interpersonalnymi oraz aspektami biologicznymi uzależnienia. W ten sposób terapia staje się wszechstronna i skuteczna, pozwalając pacjentom na odzyskanie kontroli nad swoim życiem na wielu poziomach.
Podejście empiryczne i naukowe
Książka ma silne podstawy empiryczne, ponieważ opiera się na licznych badaniach potwierdzających skuteczność CBT w leczeniu uzależnień. Beck i współautorzy prezentują dowody na to, że zmiana sposobu myślenia prowadzi do zmniejszenia ryzyka nawrotów oraz zwiększenia skuteczności terapii. Terapia poznawcza uzależnień jest narzędziem nie tylko w leczeniu uzależnień od substancji, takich jak alkohol czy narkotyki, ale także w pracy z uzależnieniami behawioralnymi, takimi jak hazard czy uzależnienie od internetu.
Podsumowanie
„Terapia poznawcza uzależnień” to książka, która może być nieocenionym narzędziem dla każdego terapeuty pracującego z osobami uzależnionymi. Dzięki połączeniu teorii i praktyki, autorzy oferują konkretne strategie, które mogą wspomagać proces zdrowienia. To pozycja, która może nie tylko zwiększyć skuteczność terapeutyczną, ale także pomóc pacjentom w odzyskaniu kontroli nad własnym życiem.
Krytycznym okiem
Książek o uzależnieniach w języku polskim jest wciąż stanowczo za mało. Kompetentnych, kompleksowych podręczników samopomocowych lub przeznaczonych dla specjalistów jeszcze mniej. Terapia poznawcza uzależnień Aarona Becka – twórcy terapii poznawczej – i jego współpracowników wypełnia tę lukę w sposób najlepszy z możliwych. Skierowana jest zarówno do terapeutów, samych osób uzależnionych, jak i wszystkich zainteresowanych tematyką uzależnień. Kto bowiem nie jest w większym lub mniejszym stopniu uzależniony od jakichś nałogów czy nawyków, które mają niekorzystny wpływ na jego życie?
Książka zawiera ogromny zasób teoretycznej, a zwłaszcza praktycznej wiedzy o tym, jak skutecznie radzić sobie z rozmaitymi uzależnieniami – głównie, ale nie tylko, od narkotyków i alkoholu. Wyłożona jest ona w sposób prosty, obrazowy i sugestywny za pomocą jasnej argumentacji i wymownych przykładów. Poza wszystkim innym, Terapia poznawcza uzależnień – jak przystało na proponowaną w nim metodę – uczy zdrowego krytycyzmu wobec siebie i świata, poszerza horyzonty myślowe oraz zwiększa samoświadomość, tak że korzyść z jej lektury odniosą dosłownie wszyscy.
dr Grzegorz Tomicki
Słowo wstępne
Co proponują autorzy Terapii poznawczej uzależnień, mający wieloletni kontakt i ogromne doświadczenie w pracy z pacjentami uzależnionymi? Przede wszystkim dokładne, przygotowane na podstawie bardzo bogatej bibliografii, omówienie mechanizmów uzależnienia z punktu widzenia poznawczo-behawioralnego, ponadto szczegółowy, „krok po kroku”, opis stosowanych w terapii metod i technik.
Szczególne miejsce poświęcają znaczeniu empatycznej, niekoniecznie dyrektywnej i konfrontacyjnej relacji terapeutycznej. Zwracają uwagę na potrzebę dokładnej diagnozy obszarów problemowych pacjenta, nie tylko tych związanych z uzależnieniem. Pokazują możliwe zagrożenia pojawiające się w przebiegu terapii. Zajmują się zaburzeniami towarzyszącymi uzależnieniom – zaburzeniami osobowości, lękowymi, depresyjnymi. Piszą o kryzysach w terapii i przykrych emocjach oraz o sposobach radzenia sobie z nimi zarówno przez pacjenta, jak i terapeutę. Przytaczają fragmenty sesji terapeutycznych. Zamieszczają metody kwestionariuszowe, pomocne w pracy terapeutycznej. Ponadto podkreślają, że ich propozycja nie stoi w sprzeczności z innymi ujęciami terapii uzależnień czy działalnością grup samopomocowych. Jak na jeden podręcznik to bardzo dużo.
Jan Chodkiewicz
Kup książkę w najniższej cenie
Polecane książki
- Suzette Glasner-Edwards: Uzależniony mózg. Jak wyjść z nałogu, wykorzystując techniki terapii poznawczo-behawioralnej, uważności i dialogu motywującego
- William R. Miller, Alyssa A. Forcehimes, Allen Zweben: Terapia uzależnień. Podręcznik dla profesjonalistów
- Inne książki na temat uzależnień