Idealizacja (idealization)

Idealizacja – definicje

Idealizacja (idealization) – w psychoanalizie proces, w którym cechy obiektu popędu, zwłaszcza drugiej osoby, reprezentowane są w umyśle w formie doskonałej. Siegmund Freud (1856-1939) zdefiniował ją, w artykule Wprowadzenie do narcyzmu (1914, wyd. pol. 1991, w: Kazimierz Pospiszyl, Zygmunt Freud. Człowiek i dzieło, s. 309-323), następująco: „Idealizacja jest procesem dotyczącym obiektu, w którym obiekt, bez jakiejkolwiek zmiany swojej natury, zostaje wywyższony i uwznioślony w umyśle podmiotu”. Wielu późniejszych psychoanalityków, w tym działająca w Wielkiej Brytanii austriacka psychoanalityczka, Melanie Klein (1882-1960), w pracy zbiorowej Developments in Psycho-Analysis (1952), interpretowało idealizację jako mechanizm obronny. CS 268.  Keep Reading →

Zaprzeczanie (denial, disavowal)

Co to jest zaprzeczanie?

Zaprzeczanie (denial, disavowal) – w psychoanalizie mechanizm obronny zaangażowany w nieprzyjmowanie myśli, uczuć czy aspektów rzeczywistości, które mogłyby być bolesne lub nieakceptowalne, na przykład kiedy śmiertelnie (terminalnie) chora osoba nie przyjmuje do wiadomości nadchodzącej śmierci. Sigmund Freud (1856-1939) wprowadził to pojęcie do psychoanalizy w artykule Dziecięca organizacja genitalna (Wprowadzenie do teorii seksualnej) (1923, wyd. polskie 1999, w: Freud, Życie seksualne, Dzieła, t. V, przeł. Robert Reszke), gdzie zaprzeczanie pojawia się w kontekście nieprzyjmowania do wiadomości przez dzieci, że dziewczynki nie posiadają penisów, choć widzą, że tak właśnie jest; dalszy rozwój koncepcji zaprzeczania przedstawił w Zarysie psychoanalizy (1938, wyd. pol. 1976, w: Freud, Poza zasadą przyjemności, przeł. W. Prokopiuk, s. 145-221). CS 861. Keep Reading →

Fiksacja (fixation)

Fiksacja – definicja

Fiksacja (fixation) – 1. Akt lub proces fiksowania. Inaczej fiksacja wzrokowa. Zob. też prawo Dondersa, zakres czytania. 2. W psychoanalizie, utrzymywanie się sposobu zaspokajania libido charakterystycznego dla wcześniejszej fazy rozwoju psychoseksualnego, na przykład wtedy, gdy libido pozostaje przywiązane do określonego obiektu popędu bądź sfery erotogennej związanej z przedgenitalnym stadium libido, na przykład oralnym, analnym bądź fallicznym. Pojęcie to opiera się na obserwacji, że u ludzi przez całe życie utrzymuje się ukryte przywiązanie do wcześniejszych sposobów zaspokajania oraz relacji z obiektem i że są one reaktywowane przez regresję (1). Sigmund Freud (1856-1939) pisał o niej w książce Trzy rozprawy z teorii seksualności (1905) i często w swoich późniejszych publikacjach. Zob. też charakter analny, charakter genitalny, charakter oralny, charakter moczowy. 3. Akt lub proces stawania się pochłoniętym jakąś rzeczą. CS 213. Keep Reading →

Reakcja upozorowana (reaction formation)

Co to jest reakcja upozorowana?

Reakcja upozorowana – powoduje zmianę czegoś nie do przyjęcia na coś możliwego do zaakceptowania, zapewniając jednocześnie w ten sposób skuteczne utrzymanie wyparcia. Przykra myśl lub uczucie zostaje na poziomie świadomości zastąpione przez swe przeciwieństwo. Na przykład dziecko, które wyparło uczucie nienawiści do matki, może się o nie przesadnie troszczyć lub martwić. MFS 191. Keep Reading →